بررسی علمی و شناخت دقیق جنسینگ

گیاه جینسینگ چیست ؟

جینسینگ یا جینسنگ (Ginseng) با نام علمی (Panax ginseng Meyer) ، واژه جینسنگ از کلمه چینی جین‌سنگ و در تلفظ دیگر رین‌شن (人参) گرفته شده‌است. رین در چینی به معنی مرد یا آدم و شِن به معنی نوعی گیاه یا ریشهٔ گیاه است. نام گیاه‌آدم‌ یا گیاه‌مرد به این خاطر به این گیاه داده شده‌است که شکل ریشه‌های دوتایی آن شبیه به پاهای انسان است. در زبان انگلیسی (Ginseng) یا (Asiatic ginseng) و (chinese ginseng) نامیده می‌شود. جینسینگ به دلیل کاربردها و خواص فراوان آن در جوامع مختلف به اسامی متفاوتی همچون گیاه جوانی، گیاه شادی، نوش دارو، گیاه همه درمان و پادشاه گیاهان دارویی معروف است. محصولات جینسینگ در بین عموم مردم با خاصیت انرژی بخش، تقویت قوای بدن و شادی افزا شناخته می‌شوند، اصطلاحی که امروزه در علم پزشکی به آن آداپتوژن (adaptogens) می‌گویند (آداپتوژن‌ها عواملی هستند که موجب افزایش مقاومت بدن در برابر فشارهای جسمی، شیمیایی و بیولوژیکی می‌شوند و باعث ایجاد نشاط عمومی و افزایش توانایی‌های جسمی و روحی برای انسان می‌شوند).

امروزه جینسینگ به عنوان یک گیاه مکمل با خواص دارویی و تقویت کنندگی بسیار زیاد، محبوبیت فراوانی دارد. به دلیل خواص بسیار زیاد جینسینگ، از قبل از میلاد مسیح تا به امروز در طب سنتی آسیای شرقی و سرخپوستان آمریکای شمالی به عنوان یکی از گیاهان پرطرفدار در طب سنتی مورد استفاده بوده‌است. این گیاه دارای ریشه‌های ضخیم و گوشتی بزرگی است که تمام خواص جینسینگ را در خود جای‌داده‌است. این ریشه‌های گوشتی و روشن حاوی مقادیر فراوان از نوعی گلیکوزید استروئیدی به نام جینسنوزید یا جینسنوسید (ginsenosides) است که می‌توان گفت اکثر خواص مفید جینسینگ به دلیل وجود همین ماده است، اما ریشه‌های گوشتی این گیاه حاوی مواد دیگری مانند آرژنین، پلی‌استیلن و پلی‌ساکاریدهای اسیدی و دیگر گلوکزیدهای استروئیدی مانند پاناکیلون، پاناسین، ترکیبات استیلنی، استرول‌ها و سرشار از ویتامین‌های گروه B به خصوص ویتامین B6، ویتامینA ، ویتامین D و فلز روی می‌باشد.

تحقیقات علمی دانشمندان تعدادی از خواص جینسینگ را به اثبات رسانده‌است که از آن جمله میتوان به : افزایش سلامت ذهن، مقوی و نیرو زا، افزایش استقامت فیزیکی و درمان طبیعی خستگی‌های مزمن، افزایش شادی و نیروی جوانی، کمک به مبارزه با سرطان، ارتقا عملکرد ورزشکاران، مؤثر در کاهش قند خون بعد از غذا در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 ، پیشگیری و کاهش مشکلات و عوارض ناشی از اختلال نقص توجه یا همان بیش‌فعالی (ADHD)، سرطان سینه، خستگی‌های مرتبط با سرطان، علائم یائسگی (اختلالات خونریزی قاعدگی)، کم خونی، بی‌خوابی، اختلالات گوارشی و همچنین از خواص اصلی این گیاه می‌توان به تقویت عملکرد جنسی، بهبود باروری، تنظیم قاعدگی در زنان و رفع اختلال نعوظ و مشکلات زودانزالی در مردان اشاره کرد.

انواع جینسینگ :

بر اساس مدت زمان رشد جینسینگ‌ها را می‌توان به سه دسته تازه، سفید و قرمز تقسیم کرد : نوع تازه آن قبل از 4 سالگی برداشت می‌شود، جینسینگ سفید بین 4 تا 6 سالگی در پاییز برداشت می‌شود سپس پوست آن کنده و به ‌صورت طبیعی و با جریان هوای معمولی خشک می‌شود و جینسینگ قرمز هم بعد از 6 سال برداشت می‌شود، ابتدا 1 تا 3 ساعت بخارپز و سپس خشک می‌شود (این تغییر رنگ در نتیجه کاراملیزه شدن قندهای موجود در ریشه گیاه اتفاق می‌افتد).

علاوه بر موارد بالا جینسینگ ممکن است بر اساس محل رویش نیز طبقه‌بندی شود، البته دو نوع اصلی از جینسینگ وجود دارد : جینسینگ آسیایی یا کره‌ای (Panax ginseng) و جینسینگ آمریکایی (Panax quinquefolius) مطالعات نشان می‌دهند که جینسینگ های امریکایی و آسیایی از لحاظ میزان ترکیبات جینسنوساید و جینتونین فعال و تاثیرات آنها بر بدن انسان متفاوت هستند. جینسینگ امریکایی خاصیت آرامبخش دارد ولی جینسینگ آسیایی اثر تقویت کننده دارد. اثر محرک جینسینگ آمریکایی کمتر از جینسینگ آسیایی درنظر گرفته می‌شود. قابل توجه است که بسیاری از گیاهان دیگر مانند جینسینگ سیبری و جینسینگ هندی جینسینگ نامیده می‌شوند ولی از خانواده گیاه جینسینگ نیستند و  این محصولات حاوی ماده فعال جینسنوزید و جینتونین نیستند.

جینسینگ آسیایی (کره‌ای) (Panax) : جینسنگ آسیایی که به نام‌های جینسینگ قرمز و جینسینگ کره‌ای یا جینسینگ واقعی نیز شناخته می‌شود، بومی کشورهای آسیایی به‌ویژه چین و کره است. یکی از پرخاصیت‌ترین انواع جنسینگ می‌باشد که از ریشه آن در سراسر دنیا و به خصوص کشورهای ژاپن، کره و چین استفاده می‌کنند. به دلیل تفاوت در سطح جینسنوسیدهای موجود در انواع مختلف جینسینگ آسیایی، ویژگی‌های هر کدام از آنها با هم متفاوت است. برای مثال، جینسنوسیدهای Rg1 و Rb1 که به مقادیر یکسان در جینسینگ کره‌ای یافت می‌شوند، می‌توانند خواص کاملا متفاوتی را به گیاه جینسینگ ببخشند. جینسینگ کره‌ای سرشار از آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی است. زمانی که گیاه جینسینگ کره‌ای شش ساله می‌شود، به بالاترین میزان کیفیت خود می‌رسد. مهمترین خاصیت جینسینگ کره‌ای، توانایی آن در درمان ناتوانی جنسی، بهبود عملکرد‌های ذهنی و رفع و پیشگیری از سکته‌، سرماخوردگی، آنفولانزا و درمان دیابت نوع 2 است و همچنین این نمونه از جنسینگ خواص تقویتی و آداپتوژنیک دارد.

جینسینگ چینی (سنچی جینسینگ) : این نوع جنسینگ با جینسینگ آسیایی از نظر قدرت عمل، فواید دارویی و درمانی و از نظر موارد استفاده متفاوت است. از جمله کاربردهای درمانی این گیاه ، می‌توان به متوقف کردن خون‌ریزی و تسکین درد اشاره کرد.

سودو جینسینگ:  این نوع جینسینگ که به جینسینگ کاذب معروف است معمولا جهت انعقاد خون و تسکین درد مورد استفاده قرار می‌گیرد و خواصی بسیار متفاوت با نوع چینی خود دارد .

جینسینگ هیمالیایی : خواص درمانی و دارویی‌اش در مقایسه با جینسنگ آسیایی بسیار کمتر بوده و هیمالیایی‌ها از آن در درمان کم‌اشتهایی بهره می‌گیرند.

جینسینگ ژاپنی:  نوع ژاپنی جینسینگ که دارای خواصی کمتر و ظاهری کوتاه‌تر است، در کشور ژاپن می‌روید، این نوع جینسنگ از نظر محتویات فعال مشابه جینسنگ چینی بوده ولی با میزانی بسیار کمتر.

جینسینگ آمریکایی (Panax quinquefolius) : این گیاه که در آمریکای شمالی ( کانادا ) رشد می‌کند جثه‌ای کوچکتر از مشابه آسیایی خود داشته و  توسط سرخپوستان جهت درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته است. جینسینگ آسیایی و جینسینگ آمریکایی انواع مختلفی از ترکیبات جینسنوزیدها را دارند که در شبه جینسینگ‌ها مانند جینسینگ هندی (آشواگاندا) و جینسینگ سیبری وجود ندارد. جینسنگ آمریکایی نسبت به مشابه چینی خود کوچکتر است و در بخش‌های شمالی آمریکا رشد می‌کند. جینسنگ آمریکایی دارای طبع خنک‌تری است که توسط سرخپوستان به منظور کاهش استرس، آرامش‌بخشی، و تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می‌شود. این گیاه بیشتر به شکل عصاره درآمده و در ساخت انواع مکمل‌ها و محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود.

جینسنگ کوتوله : از انواع نادر جینسنگ آمریکایی به‌شمار می‌آید و سرخپوستان آمریکایی معمولاً از آن در درمان سردرد، سرفه، سوء هاضمه بهره می‌گیرند.

جینسنگ پرویی : که به ماکا هم شهرت دارد، اثرات زیادی در تندرستی انسان دارد و باعث افزایش قدرت جنسی می‌شود و با ناباروری زنان نیز مقابله می‌کند.

جینسینگ سیبری (Eleutherococcus senticosus) : جینسینگ سیبری، تهیه شده از ریشه‌های خشک‌شده گیاهی از خانواده Araliaceae است، اما یک تیره متفاوت از گونه Panax است. این نوع از جینسنگ به عنوان جینسنگ ارزان‌قیمت و با کیفیت دارویی کمتر به فروش می‌رسد. از جینسینگ سیبری به طور سنتی برای جلوگیری از سرماخوردگی و آنفولانزا و افزایش انرژی، طول عمر و شادابی استفاده می‌شود.

جینسینگ هندی (Ashwagandha) : جینسینگ هندی یا آشواگاندا، بعضی از ویژگی‌های این گیاه مشابه با جینسنگ کره‌ای است، اما تفاوت‌هایی نیز دارند. جینسینگ هندی و جینسینگ سیبری علیرغم اینکه جینسینگ نامیده می‌شوند، ولی از خانواده گیاه جینسینگ نیستند و حاوی ماده فعال جینسنوزید و جینتونین نمی‌باشند. جینسینگ هندی بیشتر به بهبود سطوح هورمون تیروئید، تسکین اضطراب، تعادل کورتیزول کمک می‌کند.

جینسینگ برزیلی (Pfaffia paniculata) : جینسینگ برزیلی، همچنین به عنوان ریشه سوما شناخته می‌شود، یکی دیگر از انواع پرطرفدار جینسینگ می‌باشد که در بیشتر نقاط جنگل‌های بارانی آمریکای جنوبی رشد می‌کند. جینسینگ برزیلی موجب افزایش سالم تستوسترون در مردان و زنان و همچنین سلامت عضلانی و کاهش التهاب می‌شود.

جینسینگ هیمالیایی : جینسینگ هیمالیایی یکی دیگر از انواع جینسینگ است. همانند نام این گونه، این جینسینگ بیشتر در منطقه هیمالیا رشد می‌کند و مهم‌ترین کاربرد آن درمان سوء هاضمه است.

جینسینگ دارف : در نهایت کمیاب‌ترین نوع گیاه جینسینگ، جینسینگ دارف است که همانند سایر انواع آن دارای خواص دارویی مختلف است.

ویژگی‌‌های زیستی و ظاهری جیسنسینگ

جینسینگ نام عمومی گونه‌ای گیاهان همیشه‌سبز از سرده همه‌درمان یا پاناکس (Panax) که با ریشه‌های گوشتی از خانواده عشقه‌ایان یا آرالیاسیه(Araliaceae)  است. این گیاه ارزشمند از گیاهان بومی نواحی شمال آمریکا و مناطق شرقی آسیا (به‌ خصوص نواحی دارای آب‌ و هوای خنک و مرطوب) به شمار می‌رود. گیاه جینسینگ ریشه‌های گوشتی و برجسته (به طول cm 7-5 و ضخامت cm 5-2)، دندانه‌دار و پیچ‌خورده‌ و معمولا دو شاخه دارد، ریشه‌ی گیاه جنسینگ بخش اصلی گیاه است که در داروهای سنتی و مکمل‌های غذایی به کار می‌رود. ریشه این گیاهان در بین دوران 3 تا 10 سالگی گیاه قابل برداشت است، گیاه جنسینگ ساقه‌ای نسبتا بلند و برگ‌های سبز رنگ و بیضوی شکل دارد. گیاه جینسینگ در فصل تابستان گل می‌دهد و در این زمان گل‌های کوچک و قرمز رنگی تولید می‌کند که حاوی بذرهای گیاه هستند. این گیاه دارای میوه‌ای مشابه به تمشک یا شاتوت با تجمع خوشه‌ای به رنگ قرمز میباشد.

گیاه جینسینگ در جنگل‌های نیمه‌گرمسیری و مناطق کوهستانی در خاک‌های مرطوب و محیط‌های سایه‌دار رشد میکند. در طبیعت جینسینگ برای سال‌ها به‌طور آهسته رشد می‌کند. یکی از نکات جالب در مورد گیاه جینسینگ این است که این گیاه به مدت زمان طولانی برای رسیدن به حداکثر خواص درمانی‌اش نیاز دارد و معمولاً ریشه‌های این گیاه پس از حدود 4 تا 6 سال به بهترین کیفیت خود می‌رسند و به همین دلیل جینسینگ‌های قدیمی‌تر از نظر دارویی ارزش بالاتری دارند.

رنگ ریشه‌های گیاه جنسینگ در گونه‌های مختلف متفاوت است ولی محدوده رنگی ریشه‌های این گیاه از زرد بسیار کم رنگ مایل به سفید تا خرمایی و قهوه‌ای در انواع آمریکایی آن است. طعم ریشه کمی شیرین شبیه مغز ریشه شیرین بیان است. البته طعم آن در برخی گونه ها تلخ است. از گیاهان بومی مناطق شرقی آسیا مخصوصاً کره، چین و شمال آمریکا می‌باشد.

مکانسیم اثر جینسینگ در بدن انسان (عملکرد فارماکولوژیک و فارماکوکینتیک)

طبقه‌بندی فیتوشیمی جینسینگ از بیش از 200 ترکیب شیمیایی مختلف تشکیل شده‌است. از گروه‌های مختلف این ترکیبات شامل ساپونین‌ها، گلیکوزیدها، کربوهیدرات‌ها، پلی استیلن‌ها، فیتواسترول‌ها، مواد نیتروژن‌دار، اسیدهای آمینه، پپتیدها، ویتامین‌ها، روغن‌های فرار، مواد معدنی و آنزیم‌ها هستند.

اجزای اصلی فعال جینسینگ، یعنی جینسنوزیدها گروه متنوعی از ساپونین‌های استروئیدی و یا گلیکوزیدهای تری‌ترپنوئید هستند که دلیل بسیاری از خواص دارویی جنسینگ از جمله تقویت سیستم ایمنی، افزایش انرژی، کاهش خستگی، بهبود عملکرد مغزی و تنظیم سطح قند خون می‌باشند. این ترکیبات فعال گیاه جینسینگ (جینسنوزیدها) با افزایش تولید سلول‌های ایمنی، بهبود متابولیسم سلولی و تنظیم محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (محور HPA) می‌توانند مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها را افزایش داده و استرس، اضطراب و افسردگی را بهبود بخشند. علاوه بر این، جینسینگ با افزایش سطح نوروترانسمیترهای مغزی، بهبود عملکرد شناختی و حافظه را تقویت می‌کند. جینسینگ به بهبود عملکرد جنسی نیز کمک کرده و با افزایش تولید نیتریک‌اکسید و هورمون‌های جنسی مانند تستسترون، جریان خون به اندام‌های جنسی را بهبود می‌بخشد. این گیاه خاصیت آنتی‌اکسیدانی بالایی داشته و با رادیکال‌های آزاد مقابله می‌کند. جینسینگ باعث فعال کردن آنزیم لیپوپروتئین لیپاز می‌شود که این آنزیم باعث کاهش شیلومیکرون‌ها، کلسترول (LDL) و تری‌گلیسرید می‌گردد. این گیاه باعث تنظیم ریلیز انسولین و افزایش رسپتورهای انسولین می‌شود در نتیجه اثرات هایپوگلایسمیک (کاهش سطح قند خون) ایجاد می‌کند.

ترکیبات و ارزش غذایی جینسینگ قرمز کره‌ای

تحقیقات و مطالعات زیادی با موضوع جینسینگ صورت گرفته‌است، طبق این تحقیقات و پژوهش‌ها جینسینگ دارای بسیاری ترکیبات فعال است که مهمترین ترکیبات دارویی این گیاه را تشکیل می­دهند و نقش کلیدی در خواص درمانی آن و ارتقا سطح سلامتی انسان دارند. از مهم‌ترین این ترکیبات شامل گلوکوزیدهای استروئیدی (پاناکیلون)، مواد صابونی، نوعی اسانس روغنی فرار به نام پاناسین و انواع ویتامین‌های گروه B ، ویتامین‌ A، ویتامین D و C، ترکیبات پلی‌استیلنی، پلی‌ساکاریدها، پپتیدها، استرول‌ها، فلاونوئیدها، اسیدهای‌آمینه، کولین، آرژنین، بتاسیتوسترول، پلی‌فنولیک و فلز روی و از همه مهم‌تر گلوکوزیدی از گروه ساپونین‌های تری‌ترپن به نام جینسینوزیدها یا جینسینوزایدها است. بر اساس تحقیقات منتشر شده، اثبات شده‌است که ترکیبات جینسینوزیدها بر محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (محور HPA) و سیستم ایمنی بدن تأثیر می‌گذارد و نیز به دلیل وجود گلوکوزید پانوکسید آ و گلوکوزید پانوکسید ب، جینسینگ سیستم عصبی مغز و سیستم تنفسی را تحریک می‌کند.

ساختار اصلی جین سنوزیدها شامل یک هسته استروئیدی با هفده اتم کربن است که در چهار حلقه به یکدیگر متصل شده‌اند. جینسینوزیدها را می‌توان به انواع اولئانان، دامماران و اکوتیلول طبقه‌بندی کرد. جینسینوزیدهای (Ro) (Rb2) (Rb3) و (Rg1) روی شاخک‌های فرعی ریشه، در حالی که جینسینوزیدهای (Rb3) (Rh1) (Rb1) و (Rc) در مقادیر بیشتری در ریشه‌های اصلی یافت می‌شوند. پاسخ دارویی هر جینسینوزید به نوع، موقعیت و بخش‌های هیدروکسیل متصل شده توسط پیوند گلیکوزیدی به شاخه‌های کربنی بستگی دارد. در جدول زیر ارزش غذایی جینسینگ آورده شده‌است :

کاربربدها و خواص گیاه  جینسینگ

استفاده‌ی مکملی و درمانی از گیاهان قدمتی از آغاز تاریخ بشریت تا به اکنون داشته و امروزه نیز جایگاه ویژه‌ای در زندگی انسان‌ها دارد. بدون تردید از معروفترین و شناخته‌شده‌ترین این گیاهان، گیاه معجزه‌گر جینسینگ می‌باشد که در طول تاریخ در جوامع مختلف اسامی و القاب مختلفی همچون : پادشاه گیاهان، گیاه جوانی، گیاه همه درمان، گیاه شادی، گیاه مرد، گیاه امپراطور و … داشته‌است. امروزه خواص متعدد جینسینگ بر هیچ کس پوشیده نیست و بسیاری از این خواص توسط محققان و متخصصان اثبات شده‌است. جینسینگ حاوی مقادیر زیادی از انواع ترکیبات فعال (بیش از 40 نوع جینسنوزید)، مواد معدنی، ویتامین‌ها، اسیدهای‌آمینه و چربی‌های مفید و سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های ضروری برای بدن می‌باشد که موجب خواص درمانی و شگفت‌انگیز آن شده‌اند. از مهم‌ترین کاربردها و خواص درمانی جینسینگ شامل موارد زیر می‌باشد :

1. جینسینگ ، افزایش انرژی و کاهش خستگی

در پژوهش‌های متعدد صورت گرفته توسط دانشمندان اثبات شده‌است که ترکیبات موجود در جینسینگ همچون پلی‌ساکاریدها (polysaccharides) و الیگوپپتیدها (oligopeptides) می‌توانند استرس اکسیداتیو را کاهش دهند و نیز موجب تولید انرژی بیشتر در سلول‌ها شوند (از طریق تنظیم متابولیسم قندها و هیدرات‌های کربن در بدن و ایجاد تداوم در مصرف اکسیژن). افزایش تولید انرژی در سلول باعث کاهش خستگی می‌شود همچنین اثرات آنتی‌اکسیدانی ویتامینC  نیز در افزایش نیروی جسمی و کاهش خستگی بسیار موثر است.

در یک پژوهش، به افراد دارای ظعف بدنی و خستگی‌های مزمن به مدت 90 روز، روزانه 1 تا 2 گرم جینسینگ قرمز (Panax) داده‌شد، بر طبق نتایج این افراد نسبت به افرادی که دارونما مصرف می‌کردند خستگی جسمی و روحی بسیار کمتری داشتند و همچنین استرس اکسیداتیو در آنها به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرد. در پژوهش دیگری به افراد مبتلا به سرطان به مدت 8 هفته روزانه 2 گرم جینسینگ داده‌شد که موجب کاهش خستگی و کم‌توانی بیماران شده‌بود. بررسی بسیاری از مطالعات و پژوهش‌ها نشان داد که مصرف جینسینگ بسیار به کاهش خستگی و افزایش انرژی بدنی کمک می‌کند.

2. جینسینگ ، تقویت سیستم ایمنی بدن

در تحقیقات علمی تاثیر جینسینگ بر بهبود عملکرد ایمنی بدن اثبات شده‌است. جینسینگ مقادیر بسیاری ویتامین‌ C، آنتی‌اکسیدان‌های ضروری و خواص ضدالتهابی فراوانی دارد که باعث تقویت سیستم ایمنی، تقویت مکانیزم‌های دفاعی بدن در برابر عفونت‌ها و خواص ضدمیکروبی و ضدحساسیتی می‌شوند به همین دلیل مصرف جینسینگ می‌تواند تعداد و شدت سرماخوردگی را در بزرگ‌سالان کاهش دهد، ریه‌ها را تقویت کند و برای سرفه و آسم مفید می‌باشد.

در یک پژوهش به 39 نفر که تحت عمل جراحی سرطان معده قرار گرفته بودند به مدت دو سال روزانه 5 گرم جینسینگ داده‌شد، بر اساس نتایج بعد از سه ماه افرادی که جینسنگ قرمز مصرف می‌کردند پیشرفت‌های چشمگیر و فوق‌العاده‌ای در ارتقاء عملکرد سیستم ایمنی بدن و بهبود علائم بیماری نسبت به گروه دارونما داشتند .

مطالعات محققین نشان داده است افرادی که جینسینگ مصرف می‌کردند، به مدت 5 سال تا 35% شانس زنده ماندن آنها بعد از عمل جراحی بیشتر شده‌است و 38% احتمال بیمار شدن مجدد در این افراد در مقایسه با افرادی که جینسینگ مصرف نکرده بودند، کمتر شده‌است. اثبات شده‌است که جینسینگ می‌تواند اثر پیشگیری و درمان بر بیماری‌هایی مانند آنفلوآنزا و عفونت‌های ریوی (مقابله با ویروسH1N1 ) داشته باشد همچنین مصرف جینسینگ باعث افزایش آنتی‌بادی‌ها در سلول، افزایش تعداد سلول‌های ایمنی و افزایش سطح آنتی‌اکسیدان در کبد شده که در بهبود بیماری ایدز بسیار تاثیرگذار است.

3. جینسینگ ، عملکردهای شناختی مغز (بهبود فرآیندهای تفکر، ادراک، حافظه و درمان آلزایمر)

از مهم‌ترین خواص جینسینگ، تحریک فعالیت‌های مغز می‌باشد. جینسینگ به‌دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی از مغز در برابر آسیب‌های نورولوژیک و تجمع رادیکال‌های آزاد در مغز جلوگیری می‎کند و همچنین جینسینگ باعث جذب بیشتر قند خون توسط سلول‌ها می‌شود و از آنجا که قند مهم‌ترین ماده برای تامین سوخت سلول‌های مغز می‌باشد، این امر موجب افزایش انرژی و بهبود عملکرد سلول‌های مغز می‌شود، به همین دلیل در پیشگیری و درمان بیماری‌های نورولوژیک از جمله آلزایمر، پارکینسون و افسردگی موثر است و قدرت تحلیل، حافظه، هوشیاری و تمرکز را افزایش می‌دهد و نیز موجب کاهش خستگی‌های ذهنی می‌شود. به صورت کلی مصرف جینسینگ سطح انرژی انسان را افزایش داده و با دارا بودن آداپتوژن‌هایی سطح هورمون‌های بدن (آدرنالین) را تنظیم می‌کند به همین دلیل تأثیرات مثبتی بر سیستم عصبی مرکزی دارد، در روحیه افراد تاثیر فراوانی می‌گذارد و به کاهش استرس و اضطراب کمک بسیاری می‌کند.

در پژوهشی که در سال 2008 انجام شده بود به بیماران آلزایمری روزانه به مدت 12 هفته دوز مشخصی از جینسینگ قرمز دادند. طبق نتایج بدست آمده از این پژوهش جینسینگ موجب افزایش عملکرد شناختی، ارتقاء سیستم کولینرژیک، تقویت ادراک و حافظه بیماران آلزایمری می‌شود. در مطالعات دیگری مشخص شده‌است که جینسینگ در افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند باعث تحریک سلول‌های مغزی می‌شود و برای تقویت سلول‌ها و جلوگیری از کار افتادگی لوب‌های مغزی کمک کننده می‌باشد.

در پژوهشی 30 فرد سالم روزانه 200 میلی‌گرم جینسینگ قرمز (Panax) به مدت 4 هفته مصرف کردند. طبق نتایج بدست آمده از این مطالعه، جینسینگ در بهبود سلامت روان، ارتقاء عملکرد اجتماعی، بهبود خلق و خوی این افراد و ایجاد احساس آرامش بسیار تاثیر گذار بوده‌است.

4. جینسینگ ، هورمون‌های مردانه (درمان اختلال نعوظ، افزایش قوای جنسی)

بدون شک محبوبیت و شهرت جینسینگ به‌ویژه جینسینگ قرمز کره‌ای به دلیل خواص بی‌نظیر آن در تقویت قوای جنسی، افزایش میزان تستسترون خون و درمان بیماری هیپوگنادیسم و اختلال نعوظ (ED) در مردان می‌باشد. ترکیبات جینسنوسید موجود در جینسینگ از استرس اکسیداتیو در عروق و بافت‌های خونی آلت مردان جلوگیری می‌کند و با افزایش نیتریک‌اسید بدن (نیتریک‌اسید باعث بهبود عملکرد و شل‌شدن عضلات و افزایش گردش خون در آلت مردان می‌شود) به آرام‌سازی و انقباض رگ‌های خونی موجود در بافت‌های تناسلی و خارج شدن عضلات از سفتی و انقباض کمک می‌کند. همچنین با تنظیم هورمون‌های مردانه و تقویت ترشح هورمون تستسترون و نیز با افزایش انرژی بدن بسیاری از اختلال‌های جنسی را درمان می‌کند، میل جنسی و قوای جنسی را افزایش می‌دهد و همچنین از تنبلی اسپرم جلوگیری می‌کند و باعث افزایش تحرک و کیفیت اسپرم می‌شود.

در پژوهشی محققان اثبات کرده‌اند که مصرف جینسینگ کره‌ای به میزان قابل توجه‌ای بیشتر از مصرف داروهای شیمیایی، در درمان اختلال نعوظ موثر است (مردانی که جینسینگ قرمز کره ای مصرف کردند، بهبودی 60% در علایم اختلال نعوظ (ED) را داشتند درحالیکه میزان بهبودی با استفاده از دارو‌های شیمیایی برای درمان اختلال نعوظ کمتر از 30% بود).

در پژوهشی محققان به مدت 8 هفته به 86 مرد دچار اختلال نعوظ میزان 1000 میلی‌گرم جینسینگ دادند ، نتایج بهبود قابل توجهی را در عملکرد نعوظ و میل جنسی و قوای جنسی را در مردان تحت آزمایش نشان داد. در پژوهشی دیگر دانشمندان به مدت 8 هفته به 119 مرد مبتلا به اختلال نعوظ روزانه دوز 350 میلی‌گرم جینسینگ قرمز دادند. بر طبق نتایج بدست آمده بیماری اختلال نعوظ و انزال زودرس در آنها درمان شد.

در تحقیقی دیگر 45 مرد که از اختلال نعوض متوسط تا شدید رنج می بردند به مدت 8 هفته روزانه 3 مرتبه، دوز 900 میلی گرم (در هر مرتبه 300 میلی گرم) جینسینگ قرمز کره‌ای مصرف کردند. نتایج نشان داد که مصرف جینسینگ تاثیر قابل توجهی در درمان اختلال نعوظ آنها نسبت به افرادی که شبه دارو مصرف می‌کردند داشته‌است.

5. جینسینگ ، هورمون‌های زنانه (دوران یائسگی و قائدگی)

تعادل در میزان و سطح هورمون‌های بدن از مهمترین عوامل سلامت زنان است. دوران قاعدگی و یائسگی یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین دوره‌ها در زندگی زنان است که بسیار در زندگی زنان تاثیرگذار است. گیاه جینسینگ، اثرات شفابخش زیادی در بهبود مشکلات دوران یائسگی و دوران قاعدگی زنان دارد. مطالعات نشان داده است که جینسینگ دارای خواص فیتواستروژن (منبع غذایی استروژن) است که این خاصیت برای متعادل سازی سطح هورمون‌ها که در زنان یائسه متغیر است، بسیار مفید می‌باشد همچنین جینسینگ با داشتن اثرات آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی تعداد فولیکول‌های تخمدانی را بیشتر کرده و درنتیجه آن، هورمون‌های جنسی بیشتری ترشح می‌شوند و تعداد فولیکول‌های آنترال کاهش می‌یابد که این امر خود باعث تنظیم هورمون‌های زنانه مانند استروژن و پروژسترون، افزایش میل جنسی، بهبود علائم سندرم تخمدان چاق، درمان ناراحتی‌های قاعدگی، تنظیم دوره قاعدگی، افزایش انرژی و کاهش خستگی در زنان می‌شود. همچنین، این گیاه به کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی، تعریق شبانه و اضطراب کمک می‌کند. علاوه بر اینها جینسینگ موجب کاهش دردها و مشکلات عارضه قاعدگی دردناک (PMS) در زنان جوان می‌شود. مطالعات نشان داده است که جینسینگ تاثیر زیادی بر افزایش تراکم استخوان دارد از اینرو برای زنان یائسه که مستعد پوکی استخوان هستند بسیار مفید است.

در سال 2014 پژوهشی بر روی 82 زن یائسه که در بازه‌ی سنی 45 الی 60 سال بودند، انجام شد. به این افراد به مدت 12 هفته، روزانه دوز 3 گرم جینسینگ داده‌شد. بر اساس نتیج بدست آمده جینسینگ قرمز کره‌ای با افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی در زنان یائسه، استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهد. در پژوهش دیگری محققان به زنان جوان به مدت ۲ هفته روزانه دوز ۲ گرم جینسینگ قرمز کره‌ای دادند. نتایج نشان داد که بی‌نظمی قاعدگی، درد پریود و یبوست در این زنان کاهش یافت.

در مطالعه‌ی دیگری محققان به 32 زن یائسه هر روز 3 کپسول جینسینگ و به گروه دیگر شبه‌دارو دادند. طبق نتایج بدست آمده عملکرد جنسی در خانم‌هایی که مکمل جینسینگ مصرف کردند افزایش یافت.

6. جینسینگ ، خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی

جینسینگ به دلیل دارا بودن بسیاری ترکیبات فعال همچون جینسینوزیدها و ترکیبات آنتی‌اکسیدان دارای خواص، ضدسرطانی، ضد‌آلرژی، ضد‌میکروبی، ضد‌التهابی و شل‌کنندگی عروق می‌باشد. علاوه بر این، جینسینوزیدها بر روی سیستم عصبی نیز تاثیرگذار بوده، فعالیت‌های آنزیمی بدن را افزایش داده و موجب درمان و کاهش استرس اکسیداتیو در بدن می‌شوند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف روزانه دوز مشخصی از جینسینگ باعث سلامت بدن شده و از بیماری‌هایی مانند فشار خون، دیابت، آسم، آلرژی و سرطان پیشگیری می‌کند و از بدن در برابر انواع عفونت‌های میکروبی و باکتریایی محفظت کرده و تاثیر واکسن‎‌ آنفولانزا را چند برابر می‌کند. (به هم خوردن تعادل بین تولید رادیکال‌های آزاد و آنتی‌اکسیدان‌ها، استرس اکسیداتیو نامیده می­‌شود)

در پژوهشی، محققان اثبات کرده‌اند که جینسینگ قرمز کره‌ای التهاب پوست را کاهش داده و باعث بهبود فعالیت آنتی‌اکسیدانی سلول‌های پوست افراد مبتلا به اگزما می‌شود. در مطالعه‌ای دیگر دانشمندان به 18 ورزشکار جوان مرد به مدت هفت روز، روزانه دوز 2 گرم عصاره جینسنگ قرمز کره‌ای دادند. بر اساس نتایج بدست آمده پس از انجام آزمایش‌های ورزشی، مردانی که جینسینگ مصرف کرده بودند نسبت به گروه دارونما شاخص‌های استرس اکسیداتیو و التهابی در بدن آنها کمتر بود.

7. جینسینگ ، پوست و مو

از نشانه‌های بدن سالم داشتن پوست و موهای سالم است. جینسینگ سرشار از ریز مغذی‌های مقوی، آنتی‌اکسیدان‌ها، بسیاری مواد معدنی و انوع ویتامین‌ها (ویتامین A ، D ، C و ویتامین‌های گروه B) است و همچنین می‌تواند با تنظیم تولید چربی در زیر پوست، کلاژن سازی و افزایش گردش خون و جذب اکسیژن توسط خون به مواردی همچون جوان‌سازی پوست، کاهش لکه‌های پوستی، افزایش گردش خون در پوست، مرطوب‌کنندگی، جلوگیری از ریزش مو ، بهبود آسیب‌های پوستی و کاهش التهابات پوست کمک کند و نیز فرآیند پیری را کاهش داده و موجب شادابی پوست و مو شود.

8. جینسینگ ، سرطان

تحقیقات اثبات کرده‌اند که جینسینگ با داشتن ترکیبات جینسینوزاید (Rg3 و Rh2) به عنوان عمده ساپونین­های ضدسرطان فعال که باعث خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی جینسینگ نیز هستند نقش ویژه و قابل توجهی در جلوگیری از تولید سلول‌های غیرطبیعی در بدن، مقابله و مقاومت بدن علیه سرطان، پیشگیری و کاهش ریسک ابتلا به سرطان را دارند. بر اساس نتایج بدست آمده از مطالعات دانشمندان جینسینگ می‌تواند با افزایش سطح انرژی بدن به کاهش خستگی مزمن ناشی از سرطان و کاهش عوارض جانبی و تقویت اثر برخی داروهای شیمی درمانی کمک نماید.

پژوهش‌ها مشخص کرده‌اند افرادی که جینسینگ مصرف می‌کنند خطر ابتلا به سرطان در آنها نسبت به افرادی که جینسینگ مصرف نمی‌کنند 16 درصد کمتر است و نیز مشخص شده است مصرف جینسینگ موجب افزایش و تسریع روند بهبودی بیماران تحت شیمی درمانی می‌شود. در پژوهشی محققان به 39 نفر مبتلا به سرطان معده که جراحی انجام داده بودند دوز 5400 میلی‌گرم جینسینگ دادند. بر اساس نتایج بدست آمده بعد از گذشت دو سال هیچ گونه نشانه‌ایی از سرطان یا تشدید مجدد آن در این افراد دیده نشده است.

9. جینسینگ ، دیابت و کنترل قند خون

در طب سنتی چینی، جینسینگ دارویی شناخته شده و رایج برای مشکلات افزایش قند خون و بیماری دیابت بوده ‌است. زمانی که بدن شما نتواند انسولین را به درستی تولید و تنظیم کند قند خون شما افزایش می‌یابد و دچار دیابت می‌شوید. گیاه جینسینگ با بهبود عملکرد پانکراس یا لوزالمعده باعث افزایش تولید و تنظیم ترشح انسولین در بدن و افزایش جذب قند خون در بافت‌ها می‌شود و در نتیجه موجب درمان و پیشگیری از بیماری دیابت نوع 2 خواهدشد. بر اساس یافته‌های محققان جینسینگ کره‌ای (جینسینگ قرمز تخمیرشده) در کنترل قندخون موثرتر از دیگر انواع جینسینگ می‌باشد. جینسینگ قرمز با افزایش میزان آنتی‌اکسیدان‌های بدن، رادیکال‌های آزاد سلول‌ها را در افراد دیابتی کاهش می‌دهد.

در پژوهشی، محققان به 19 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 به مدت 12 هفته علاوه بر دارو و رعایت رژیم غذایی روزانه دوز 6 گرم جینسینگ قرمز کره‌ای دادند. بر طبق نتایج بدست آمده سطح قند خون این افراد 11% کاهش داشت و میزان انسولین ناشتا در این افراد %38 افزایش داشت و نیز  اثربخشی انسولین در بدن این افراد 33% افزایش یافته بود.

10. جینسینگ ، ورزش

جینسینگ خواص بسایری برای ورزشکاران دارد و امروزه ورزشکاران حرفه‌ای به منظور بهره‌مندی از این خواص از  جنسینگ استفاده می‌کنند. جینسینگ با افزایش انرژی بدن، افزایش استقامت جسمی و ذهنی، کاهش خستگی و تسریع روند ریکاوری بعد از ورزش و همچنین کاهش سطح فاکتورهای التهابی پس از ورزش، منجر به بهبود عملکرد فیزیکی در ورزشکاران می‌شود. همچنین جینسینگ با افزایش ترشح هورمون تستسترون و افزایش گردش خون در فرآیند عضله‌سازی در ورزش بدنسازی بسیار تاثیرگذار است.

11. جینسینگ ، لاغری

مطالعات دانشمندان نشان داده‌است جینسینگ با افزایش متابولیسم بدن، بهبود سطح انسولین و گلوکز، کاهش اشتها و افزایش سطح انرژی موجب افزایش سوخت و ساز چربی‌ها (تحریک اکسیداسیون چربی‌ها) و کاهش وزن می‌شود. قابل توجه است به دلیل انرژی زا بودن جینسینگ باید همراه با تمرینات ورزشی باشد تا چربی سوزی بهتری در بدن اتفاق بیفتد. 

12. جینسینگ ، بیماری های قلبی و عروقی

بر اساس تحقیقات انجام‌ گرفته توسط محققان مصرف جینسینگ می‌تواند از طریق افزایش تولید اکسیدنیتریک (مولکولی که به شل شدن رگ‌های خونی و بهبود جریان خون کمک می‌کند)، کاهش تجمع پلاکت‌ها در شریان‌ها، کاهش اکسید شدن کلسترول مضر (LDL) و نیز به دلیل دارا بودن خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی موجب کاهش سطح کلسترول در بدن و افزایش جریان خون می‌شود و در نتیجه خطر ابتلا به بسیاری بیماری‌های قلبی و عروقی و حمله قلبی را در افراد کاهش می‌دهد. قابل توجه است که بر اساس نتایج بعضی مطالعات جینسینگ بیماران مبتلا به فشار خون پایین را درمان می‌کند (فشار خون را افزایش داده و در حد طبیعی قرار می‌دهد).

13. جینسینگ ، بیش فعالی (ADHD)

بیماری بیش فعالی نوعی مشکل در سطح برانگیختگی مغز است که بسیاری از افراد درگیر آن هستند و منجر به بروز مشکلاتی در زندگی روزمره این افراد می‌شود. در پژوهشی، محققان به کودکان بین 6 الی 14 ساله به مدت 8 هفته 1000 میلی‌گرم جینسینگ قرمز دادند. نتایج بدست آمده نشان داد مصرف جینسینگ در کاهش اضطراب، بهبود عملکرد اجتماعی و تسکین علائم بیش فعالی در آنها بسیار تاثیر گذار بوده‌است.

14. جینسینگ ، ام اس

پژوهش‌ها نشان داده‌اند که مصرف جینسینگ در کاهش خستگی ناشی از بیماری ام اس (مالتیپل اسکلروزیس) بسیار تاثیرگذار است. جینسینگ به دلیل اثرات ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی، متعادل‌سازی فعالیت سلول‌های  Th1و TH17  (سلول‌های تنظیمی T از سلول‌های موثر در سیستم ایمنی هستند) می‌توانند به عنوان روش‌های ایمونولوژیک در درمان بیماری ام اس مورده توجه بیشتری قرار گیرند.

15. جینسینگ ، ریه

جنسینگ می‌تواند مشکلات مزمن ریوی را درمان کند و ریه‌ها را از عفونت‌های باکتریایی پاک‌سازی کند. همچنین می‌تواند علائم بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) که با التهاب مجرای هوایی فوقانی دستگاه تنفسی موجب گرفتگی، خارش بینی و عطسه می‌شود را بهبود ببخشد. قابل توجه است که مصرف جینسینگ به تنهایی موجب درمان بیماری نمی‌شود اما در کنار داروهای مخصوص می‌تواند باعث بهبودی سریع‌تر بیماری‌های ریوی شود.

16. جینسینگ ، دستگاه گوارش

جینسینگ می‌تواند با افزایش  تولید پپسین در معده موجب هضم بهتر غذا و بهبود مشکلاتی نظیر نفخ ‌شود، همچنین می‌تواند با کاهش استرس به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کند.

روش مصرف گیاه جینسینگ

امروزه استفاده از گیاهان دارویی و مکمل در سراسر جهان به منظور اهداف تغذیه‌ای و درمانی بسیار محبوب شده است، در این میان جینسینگ به دلیل خواص ویژه‌ی خود از پرفروشترین گیاهان دارویی در جهان به شمار می‌آید. جینسینگ دارای نوعی مزه تلخ ولی ملایم است، که می‌تواند برای بعضی خوشایند باشد. البته جینسینگ قرمز، به دلیل فرآیند بخاردهی و خشک کردن آن در ابتدای چشیدن کمی تلخ و در ادامه دارای شیرینی خفیف و ملایم است. جینسینگ دارای رایحه خاصی است این رایحه ترکیبی شبیه به عطر خاک مرطوب بعد از باران و بوی چوب کهنه است. جینسینگ را می‌توان به انواع روش‌ها مثلا در انواع غذاها پخت‌شده و یا انواع خوراکی‌های خام مانند سالادها، نوشیدنی‌ها، اسموتی‌، دمنوش‌ها و یا همراه با مقداری عسل مصرف کرد و از خواص بی‌شمار آن بهره‌مند شد.

روش‌های مصرف گیاه جینسینگ

چای یا دمنوش جینسینگ : از رایج‌ترین روش‌های مصرف جینسینگ دم کرده‌ی این گیاه است. می‌توان مقداری از ریشه‌ یا پودر خشک شده‌ی این گیاه را به همراه مقداری آب داغ در قوری (بهتر است قوری غیرفلزی باشد) قرار داده و اجازه داد کاملاً دم بکشد (حدود 20 الی 30 دقیقه) تا عصاره گیاه آزاد شود و بعد در طول روز مصرف کرد. هنگام مصرف این دمنوش، بهتر است از شیرین‌کننده‌های مصنوعی مانند شکر یا نبات استفاده نکنید و پیشنهاد می‌شود بعد از نوشیدن دمنوش، تفاله باقی‌مانده را دور نیندازید چون دارای خواص بسیاری است و می‌توان از آن در دیگر غذاها استفاده کرد.

مصرف جینسینگ با عسل : از رایج‌ترین روش‌های مصرف جینسینگ ترکیب با عسل است و خواص زیادی نیز دارد. می‌توان جینسینگ خش‌کشده را با مقداری عسل و یا با توجه به سلیقه و طبع هر فرد همراه با دیگر افزودنی‌ها مانند دارچین، زنجبیل، سیاه‌دانه و … مخلوط کرد و در وعده صبحانه یا در طول روز بعد از غذا مصرف نمود.

جینسینگ به همراه نوشیدنی های سرد یا گرم : می‌توان ریشه‌ یا پودر خشک شده‌ی جینسینگ را با انواع نوشیدنی‌های سرد یا گرم همچون آب، شیر سرد یا ولرم،  عصاره‌ی انواع میوه، قهوه و یا انواع دمنوش‌ها مخلوط کرد و مصرف نمود.

مصرف خام یا بخارپز جینسینگ : جهت استفاده از جینسینگ در برنامه‌ی غذایی میتوان آن را به صورت بخارپز یا خام مصرف نمود. برای بخارپز کردن میتوان ابتدا آن را کمی شست و به مدت 10 الی 15 دقیقه بر روی بخار داغ گذاشت تا نرم شود و سپس به همین صورت یا همراه با خوراکی دیگر مصرف نمود. همچنین میتوان ریشه خشک شده یا پودر خشک شده‌ی جینسینگ را به صورت خام در دهان ریخته کمی جویده و سپس همراه با مقداری آب و یا نوشیدنی دیگر مصرف کرد.

افزودن جینسینگ به غذاها و خوراکی‌ها : جینسینگ را می‌توان به انواع غذاها و خوراکی‌هایی مانند سوپ، خورش، آش، نیمرو، ماست، پودر جوانه گندم یا جو، سالادها، کره بادام زمینی (فندق، پسته، بادام درختی)،پودر کاکائو، ارده کنجد، آرد نخودچی و یا ترکیب با انجیر خشک و مویز مصرف نمود.

مصرف دارویی جینسینگ برای مردان و زنان : بر اساس مطالعات انجام شده توصیه میشود زنان به منظور بهره مندی از خواص دارویی (برای کاهش دردهای قاعدگی و علائم یائسگی) جینسینگ را به صورت دمنوش مصرف کنند و مردان بهتر است برای استفاده درمانی و تقویتی (بهبود اختلال نعوظ و افزایش قوای جنسی و انرژی بدن) جینسینگ قرمز کره‌ای را ترکیب با عسل مصرف کنند.

بهترین زمان مصرف جینسینگ

توصیه میشود جینسینگ در شب و قبل از خواب مصرف نشود و بهتر است در اول صبح یا در طول روز بعد از یا همراه با وعده‌های غذایی روزانه مصرف شود.

میزان مصرف یا دوز مصرفی جینسینگ

دوز مصرفی دقیقی برای جینسینگ عنوان نشده است و این موضوع با توجه به شرایط مختلف از جمله هدف از مصرف، شرایط فردی و فرم محصول میتواند متفاوت باشد. بر اساس منابع علمی و تحقیقاتی دوز استاندارد جینسینگ قرمز جهت مصارف دارویی و درمانی روزانه بین 1 الی 6 گرم جینسینگ خشک‌شده عنوان می‌شود. مشاهده شده است در بعضی مصارف خوراکی به صورت پخته‌شده به میزان 20 الی 50 گرم، خام 5 الی 30 و یا به صورت دمنوش تا 10 گرم در یک مرتبه مصرف عنوان شده است. البته قابل ذکر است این دوز از مصرف به صورت روزانه نمی‌باشد و اغلب ورزشکاران و بدنسازان به منظور بهره‌مندی از خواص ویژه‌ی آن در افزایش انرژی و تقویت ترشح هورمون تستسترون از دوزهای بیشتر استفاده می‌کنند. در کل می‌توان گفت 2 تا 6 گرم از جینسینگ خام در روز مقدار مناسبی است. در بعضی منابع مطالعاتی توصیه شده است که به‌ویژه زنان به منظور بهره‌مندی بیشتر از خواص جینسینگ بهتر است بعد از چند هفته مصرف این گیاه در مصرف مجدد آن چند روز وقفه ایجاد کنند. (تذکر : فروشگاه شبدین به هیچ عنوان استفاده از جینسینگ در دوزهای بالا را پیشنهاد نمی‌کند. با میزان خیلی کم شروع کنید و میزان مصرف را آهسته و به تدریج افزایش دهید)

عوارض ، مضرات مصرف و تداخلات دارویی جینسینگ

بر اساس مطالعات، عوارض جانبی جدی و خطرناکی برای مصرف جینسینگ گزارش نشده است ولی مانند هر ماده‌ی غذایی و دارویی دیگر در صورت مصرف بی‌رویه و بیش از حد می‌تواند مشکلاتی را پدیدآورد و باید نکات ایمنی و احتیاط را در هر شرایطی در نظر بگیرید. قابل توجه است در صورت داشتن هر گونه بیماری زمینه‌ای ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.

موارد منع مصرف جینسینگ

در مواردی برخی افراد ممکن است به جینسینگ حساسیت داشته باشند، که می‌تواند شامل علائمی مانند خارش، کهیر یا ورم باشد. اگر پس از مصرف جینسینگ علائم آلرژیک مشاهده کردید، مصرف آن را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.

مصرف جینسینگ در دوران بارداری می‌تواند تأثیرات هورمونی در بدن ایجاد کند که این مورد بسیار خطرناک است و بنابراین، طبق توصیه پزشکان زنان باردار یا شیرده باید از مصرف جینسینگ خودداری کنند. مصرف گیاه جنسینگ در دوره بارداری و شیردهی ممکن است منجر به شقاق سینه، تورم در آن ناحیه و خونریزی در دستگاه تناسلی شود.

افرادی که به بیماری‌های خود ایمنی مانند ام اس، لوپوس، آرتریت روماتوئید و بیماری کرون مبتلا هستند یا به‌تازگی پیوند عضو انجام داده‌اند و باید از داروهای سرکوب سیستم ایمنی (مانند کورتیکواستروئیدها) مصرف کنند نباید از جینسینگ استفاده کنند. زیرا جینسینگ فعالیت سیستم ایمنی را افزایش می‌دهد و ممکن است بیماری‌های خود ایمنی را بدتر کند.

جینسینگدارای خواص شبه‌استروژنی است به ‌همین دلیل زنان در شرایط حساس به هورمون (شرایطی که با افزایش میزان هورمون استروژن بدن می‌تواند عاملی خطرناک برای سلامتی باشد) مانند سرطان سینه، سرطان رحم، سرطان تخمدان، اندومتریوز یا فیبروم رحم بهتر است جینسینگ استفاده نکنند. از آنجا که مصرف جینسینگ ممکن است بر تعادل هورمونی تأثیر بگذارد، در افرادی که دارای اختلالات هورمونی مانند اختلالات تیروئید یا سرطان‌های هورمون‌محور (مانند سرطان پستان یا پروستات) هستند و یا داروهایی نظیر ایبوپروفن و ناپروکسن یا برخی داروهای هورمونی تیروئید یا قرص‌های ضد بارداری مصرف می‌کنند بهتر است از مصرف جینسینگ پرهیز کنند.

افراد مبتلا به اسکیزوفرنی نباید از جینسینگ استفاده کنند. مصرف جینسینگ میتواند منجر به مشکلات خواب و بی‌قراری در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی یا دوقطبی شود و عوارض بیماری را تشدید کند. همچنین جینسینگ ممکن است با برخی از داروهای ضدافسردگی به‌ویژه مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) و مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، سرترالین، داروهای ضدروانپریشی مانند ایزوکربوکسازید، فنلزین، سلژیلین و ترانیل سیپرومین تداخل داشته باشد، این تداخلات می‌تواند خطرناک باشد و باید از مصرف جینسینگ با این داروها خودداری کرد. همچنین در افرادی که که از اختلالات اضطرابی یا بیماری‌های روانی رنج می‌برند و داروهایی محرک یا مورفین مصرف می‌کنند باید از مصرف جینسینگ خودداری کنند.

عوارض مصرف جینسینگ

در افرادی که دچار میگرن، احساس درد در ناحیه صورت، سر یا گردن، سردرد تنشی یا سردرد خوشه‌ای هستند مصرف جینسینگ ممکن است منجر به تشدید سردرد یا احساس سرگیجه در این افراد شود. مصرف جینسینگ در بعضی افراد ممکن است ایجاد مشکلات گوارشی مانند تهوع، استفراغ، درد معده، اسهال یا یبوست کند. از اینرو، توصیه می‌شود جینسینگ را همراه با غذا مصرف کنید تا از تحریک معده جلوگیری شود.

جینسینگ ممکن است موجب بی‌خوابی یا اختلالات خواب گردد. اگرچه جینسینگ به عنوان یک محرک طبیعی برای افزایش انرژی و کاهش خستگی شناخته می‌شود، اما می‌تواند باعث بی‌خوابی یا خواب آشفته شود. افرادی که مشکل خواب دارند، به راحتی از خواب بیدار می‌شوند یا دچار اضطراب هستند، باید از مصرف جینسینگ در ساعات نزدیک به شب خودداری کنند.

تداخلات دارویی با جینسینگ

جینسینگ به دلیل اینکه  موجب کاهش قندخون میشود، مصرف آن با داروهایی نظیر متفورمین یا انسولین ممکن است منجر به هیپوگلیسمی یا کاهش شدید قندخون شود از اینرو در چنین شرایطی باید در مصرف آن احتیاط نمود.

در صورت داشتن هر گونه بیماری و عارضه قلبی از جینسینگ با احتیاط و با مشورت پزشک استفاده کنید، جینسینگ ممکن است به افزایش ضربان قلب و افزایش فشار خون منجر شود، به‌خصوص در افرادی که دارای مشکلات قلبی هستند و یا افرادی که به‌طور طبیعی فشار خون بالا دارند می‌تواند خطرناک باشد، بنابراین افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی که از داروهای رقیق‌کننده خون همچون وارفارین، پلاویکس، آسپرین، ضدپلاکت‌ها، ضددردهای غیر استروئیدی و مهارکننده‌های مونوآمینواکسیداز مانند فنلزین و گلیکوزیدهای قلبی از جمله دیژیتوکسین و دیگوکسین استفاده می‌کنند باید با احتیاط باشد، زیرا ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد. جینسینگ در لخته شدن خون تداخل ایجاد می‌کند به همین دلیل اگر دچار خونریزی هستید از جینسینگ استفاده نکنید.

جینسینگ اثراتی مشابه با کافئین دارد و باعث افزایش انرژی، افزایش فشار خون، اضطراب و تپش قلب می‌شود. و به همین دلیل افرادی که به کافئین حساس هستند یا از اختلال بی‌خوابی رنج می‌برند یا از داروهای محرک استفاده می‌کنند باید از مصرف جینسینگ خودداری کنند.

نتیجه گیری و خلاصه

جینسینگ گیاه دارویی معجزه‌گر که شهرت فراوانی دارد. جینسینگ بیش از 2000 سال است که در طب سنتی کشورهای آسیایی برای درمان بسیاری بیماری‌ها و همچنین بهبود سلامت فیزیولوژیکی و روانی استفاده می‌شود. امروزه نیز جینسینگ یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین مکمل‌های گیاهی است که توسط عموم مردم در سراسر جهان مصرف می‌شود. جینسینگ حاوی بیش از 200 ترکیب فیتوشیمیایی است که از آنها می‌توان به ساپونین‌ها، گلیکوزیدها، کربوهیدرات‌ها، پلی‌استیلن‌ها، فیتواسترول‌ها، مواد نیتروژن‌دار، اسیدهای ‌آمینه، پپتیدها، ویتامین‌ها، روغن‌های فرار، مواد معدنی، آنزیم‌ها و ویتامین‌ها نام ‌برد. خواص جینسینگ عمدتا ناشی از نوعی ترکیبات ساپونین به نام  جینسینوزید است که به عنوان  مهمترین ترکیبات این گیاه شناخته می‌شوند. این ترکیبات در گونه‌ی جینسینگ قرمز کره‌ای بیشتر از دیگر انواع جینسینگ یافت می‌شوند. به طور کلی، فواید سلامتی جینسینگ کره‌ای قرمز شامل خواص آداپتوژنی، اثرات آنتی اکسیدانی، ضد سرطانی، ضد التهابی، ضد حساسیت، ضد دیابت و ضد فشار خون، بهبود سلامت روان، برطرف کننده ناتوانی جنسی، بهبود عملکردهای ذهنی، تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود سلامت قلب، درمان دیابت، کاهش استرس، بهبود علائم یائسگی، حفظ سلامت پوست و مو، درمان اختلالات نعوظ و افزایش کلی انرژی بدن می‌باشد. با این حال برای بهره‌مندی مؤثر از خواص این گیاه، توجه به نکات احتیاط و منع مصرف ضروری است.